Llucía F. Marqués

Querer presumir de los productos asturianos al tiempu que se disprecia la llingua ya identidá d’Asturies ye un contrasentíu qu’atenta a la llóxica, al respetu ya incluso a les lleis más ellementales del márqueting

Hai unos díes dábase a conocer una aplicación dixital venceyada al mundu de la sidre, una ferramienta moderna, pensada pa visibilizar la sidre asturiana, da-y un espaciu dientro les nueves teunoloxíes y da-y espardimientu, orientada a sidreros y que pue usase en dos llingües: inglés y español; non n’asturianu. La noticia saltó gracies a un escelente artículu de José Suárez Arias-Cachero, nel que fae reflexones comu qu’esto ye “comu facer una app sobre la gaita asturiana ya envede una gaita suene la guitarra. El ridículu da vergoña”.  

Cae de caxón ¿Cómo se pue falar de cultura sidrera ensin dar voz a la llingua na qu’esta cultura se desendolcó que  la caltién viva? La sidre nun ye solo una bebida: ye un ritu social, una tradición colectiva y un símbolu reconocíu pola UNESCO como Padremuñu Inmaterial de la Humanidá, siendo la esistencia d’un bayurosu pallabreru venceyáu a ella un de los argumentos polos que se concedió esi reconocimientu. 

Esta app ye solo un casu más d’un problema de raigañu: la tendencia a presentar los nuesos productos ensin lo que los fai propios, dexando a un llau la so identidá asturiana. 

Ye’l casu de munches Denominaciones d’Orixe Protexida que se publiciten esclusivamente n’español (na de la sidre en concreto ca vegada va asomando más el focicu l’asturianu, ensin que seya entá la llingua dominante), 

El casu del quesu casín ye paradigmáticu: baxo’l llema “el valor de lo nuestro”, la so campaña oficial lleva meses torgando l’usu del asturianu, pesi a recibir abondes demandes pa incorporalu. Resulta difícil d’aceptar que se reclame “lo nuestro” mentanto se disprecia lo nueso.

Hai equí una contradicción de fondu: qué significa “lo nuestro”, si lo primero que se fae ye negar la propia voz. Si dende’l puntu de vista cultural, ye un sinsentíu, dende’l puntu de vista económicu, ye un descomanau error. Porque lo que da valor diferencial a la sidre, al quesu casín o a cualisquier otru productu asturianu nun ye solo la so calidá, sinón l’universu cultural nel que s’ensierta: la forma de compartir, les pallabres que s’usen, la xente que lo ellabora y los sos raigaños.

El turismu gastronómicu y cultural nun busca uniformidá; busca autenticidá. Y si vendemos, vuelvo a la app del entamu “Sidrerías” ensin asturianu, lo que tamos faciendo ye amputar la so autenticidá, la so sencia.

El futuru de los productos asturianos depende de la so calidá, sí, pero tamién de la so identidá completa. Y eso inclui dar visibilidá a la llingua. El día que seya normal ver “Sidre d’Asturies” o “Quesu Casín”, podremos dicir que damos valor a lo nueso, entantu “El valor de lo nuestro” quédase nuna etiqueta publicitaria.

Si se quier ser coherente, si de verdá se quier defender lo que nos fai únicos, l’asturianu tien de tar presente. Porque la sidre -o el quesu, o les fabes, o la escanda- ensin l’asturianu nun ye del tou d’Asturies.

This work is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License.